België geeft twee geroofde beelden uit Brussel terug aan Egypte
Op 30 september 2021 gaf de FOD Economie twee kunstvoorwerpen officieel terug aan de Egyptische autoriteiten. De voorwerpen waren in 2015 geroofd en werden tentoongesteld in een Brusselse galerie. Die teruggave is het resultaat van een onderzoek door de Economische Inspectie, onder toezicht van het Brusselse parket.
Op 30 september 2021 gaf de FOD Economie, in aanwezigheid van de minister van Economie, Pierre-Yves Dermagne, twee kunstvoorwerpen terug aan de Egyptische autoriteiten, vertegenwoordigd door Zijne Excellentie Ambassadeur Khaled El Bakly.
Die twee objecten, een Ushabti (grafbeeldje) en een beeldje van een staande man, waren tentoongesteld in een Brusselse antiekgalerie en in beslag genomen na een Interpol-alarm van de Italiaanse Carabinieri. De stukken waren afkomstig van een illegale opgraving die in 2015 in het gouverneurschap Gizeh plaatsvond. De Egyptische Republiek werd op de hoogte gebracht van de aanwezigheid van de stukken op Belgisch grondgebied en vroeg door middel van een internationale rogatoire commissie de teruggave van haar historisch erfgoed. Hierbij verstrekte zij ook diverse relevante elementen om de recente roof te bewijzen.
De onderzoeksopdracht, uitgevoerd door de Algemene Directie Economische Inspectie van de FOD Economie onder leiding van het parket van Brussel, bracht geen daadwerkelijke rechtmatige herkomst van de betrokken voorwerpen aan het licht. Bijgevolg besliste de Brusselse gerechtelijke overheid om de in beslag genomen voorwerpen over te dragen aan de verzoekende overheid.
De FOD Economie is blij te kunnen rekenen op internationale samenwerking om fraude op de kunstmarkt, waaronder de handel in cultuurgoederen, tegen te gaan. Ook de interfederale samenwerking moet worden benadrukt, aangezien de voorwerpen in kwestie tijdens het onderzoek waren ondergebracht in de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in het Jubelpark.
Een dergelijk onderzoek ligt volledig in de lijn van de opdrachten van de FOD Economie en zijn Algemene Directie Economische Inspectie. Die opdrachten bestaan erin het witwassen van geld en de financiering van terrorisme te voorkomen en de consumenten te beschermen tegen handelspraktijken die hun belangen schaden.
De kunsthandel ondermijnt niet alleen de rechten van de niets vermoedende consument die wordt misleid omtrent de aard of de herkomst van de aldus verworven goederen. Hij draagt ook bij tot de uitholling van de wereldcultuur en verrijkt criminele groeperingen die in die illegale sector actief zijn en in extenso aan de basis liggen van witwascircuits of circuits voor de financiering van terrorisme. In dat verband besteedt de Economische Inspectie bijzondere aandacht aan de aanwezigheid op de Belgische markt van kunstwerken uit conflictgebieden.
"Het verzwijgen van de illegale herkomst van een archeologisch voorwerp is een ernstige schending van de rechten van de consument en een misdrijf volgens het Wetboek van economisch recht, eventueel in combinatie met andere misdrijven volgens het gewone strafrecht. De Economische Inspectie probeert komaf te maken met dergelijke praktijken en wijst erop dat kunsthandelaars zich binnenkort als zodanig moeten laten registreren via een ondernemingsloket en de verschillende "due diligence"-verplichtingen moeten toepassen conform de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme. Zo is die economische sector verplicht een risicoanalyse uit te voeren van de klanten met wie hij contracten sluit. Bedoeling is duidelijkheid te verschaffen over de identiteit van de eigenaars van kunstvoorwerpen die voor meer dan tienduizend euro worden verkocht, op straffe van boetes van tweehonderdvijftig tot een miljoen tweehonderdvijftigduizend euro. De internationale reputatie van België op de kunstmarkt staat immers op het spel.”
"De teruggave van deze kunstwerken is een prachtige illustratie van de doeltreffendheid en uitmuntendheid van het werk van de Economische Inspectie. Haar werk is van essentieel belang om resoluut een einde te maken aan die illegale handel. Die interventies zijn absoluut noodzakelijk om criminele activiteiten zoals het witwassen van geld en de financiering van terrorisme te bestrijden. Tot slot moet onze generatie, uit zorg voor de zeden en gebruiken van onze voorouders, de nodige middelen inzetten voor een efficiënte bestrijding van de handel in cultuurgoederen. De kunstwerken die het doelwit van dat verschijnsel zijn, moeten worden beschouwd als getuigen van eeuwenoude beschavingen en vormen als zodanig het zichtbare deel van een gigantisch erfgoed dat ons is nagelaten met de impliciete verantwoordelijkheid om het te onderhouden en in stand te houden.”
