Recordinflatie in België in 2022

De totale inflatie, gemeten op basis van de geharmoniseerde index der consumptieprijzen (GICP), bedroeg 10,3 % in 2022 in België, volgens het Jaarverslag 2022 van het Prijzenobservatorium van de FOD Economie.

Dat is historisch hoog. Nog nooit eerder was de totale inflatie op jaarbasis zo hoog sinds het begin van de GICP-metingen in 1996. Sinds 2021 is de inflatie kwartaal na kwartaal gestegen.

In oktober 2022 werd de maandpiek bereikt, en in november en december viel de totale inflatie terug door de afname van de energie-inflatie.

In Nederland kwam de totale inflatie overigens nog hoger uit dan in België, terwijl de totale inflatie in Duitsland en Frankrijk lager lag. Dat verschil in totale inflatie wordt voornamelijk verklaard door de verschillende prijsevolutie voor energie in die landen.

In België was de energie-inflatie in het eerste kwartaal 2022 het hoogst, maar onder andere als gevolg van de genomen energiemaatregelen zwakte ze daarna wat af. Gemiddeld over het hele jaar 2022 bedroeg de inflatie voor energieproducten in België 57,9 % .

De energieprijzen namen reeds in 2021 toe onder andere als gevolg van de aantrekkende economie na de coronacrisis. De grote prijsstijgingen voor energie in 2022 zijn het gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne die uitbrak op 24 februari 2022. Dat conflict heeft de toevoer van Russisch aardgas stevig teruggeschroefd, waardoor de consumentenprijzen van aardgas maar ook van elektriciteit toenamen. In 2022 bereikt de gemiddelde inflatie van aardgas een onwaarschijnlijke 109,2 %. Na de piek van de groothandelsprijzen voor aardgas in augustus, viel de energie-inflatie in november en december echter terug. Bovendien werd in die maanden vergeleken met de reeds hoge prijzen van 2021.

In de andere productgroepen nam de inflatie ook fors toe en bereikte historisch hoge waarden in 2022. Voor de levensmiddelen nam de inflatie toe tot gemiddeld 8,3 % in 2022. Nog nooit eerder was de inflatie voor levensmiddelen zo hoog.

Die stijging van de consumptieprijzen voor voeding was het gevolg van stijgende prijzen van landbouwgrondstoffen sinds augustus 2020, zoals het Prijzenobservatorium illustreerde in zijn onderzoek naar de prijstransmissie in de voedingskolom (gepubliceerd in december). De inflatie voor levensmiddelen nam verder toe in 2022, grotendeels als gevolg van het conflict tussen Rusland en Oekraïne, hetgeen de prijsstijgingen van 2021 nog versterkte. In Duitsland kwam de inflatie voor levensmiddelen hoger uit dan in België, terwijl ze in Frankrijk lager was.

De inflatie voor niet-energetische industriële goederen en voor diensten was ook historisch hoog in 2022, respectievelijk 4,2 % en 3,8 %. De prijsstijgingen in de dienstensector zijn nog deels het gevolg van de heropening van de economie na de coronacrisis. Verschillende dienstensectoren zoals de horeca, het toerisme en de kappers verhoogden hun prijzen. Daarnaast namen ook de kosten toe, niet alleen energiekosten maar ook de loonkosten die een groot aandeel hebben in de totale kosten van de dienstensectoren. Wat de industriële goederen betreft, in 2022 waren niet enkel de aanvoerketens nog verstoord, maar was ook de vraag nog groot en namen de productiekosten toe.

Anders dan voor energie, nam de inflatie voor levensmiddelen, diensten en industriële goederen ook in de laatste maanden van 2022 verder toe.