Factuur betaald? Of toch niet …

Heeft u een factuur ontvangen én betaald, maar krijgt u een aantal weken later een aanmaning in de bus? Dan bent u wellicht slachtoffer van een vervalste factuur. De Economische Inspectie stelt vast dat er opnieuw een verhoging is van het aantal meldingen over factuurfraude en wil zowel de consumenten als de bedrijven hiervoor waarschuwen.

“De facturen waren correct, van een Franse leverancier waar we regelmatig goederen aankopen. Twee maanden geleden ontving ik een e-mail met de melding dat hun rekeningnummer was gewijzigd en dat de bankgegevens in bijlage waren toegevoegd. Kort nadien kreeg ik een telefoontje en werd mij gevraagd of ik de e-mail goed had ontvangen en wanneer ik de volgende betaling zou uitvoeren. Enige tijd later belde hij nogmaals, maar hij was steeds heel vriendelijk. Wat later kreeg ik een aanmaning van de leverancier wat ik vreemd vond. Ik nam telefonisch contact op en kwam er zo achter dat zij helemaal geen nieuw rekeningnummer hadden en bijgevolg al twee maanden geen betalingen van ons hadden ontvangen.”

Factuurfraude is fraude waarbij oplichters een factuur vervalsen: ze onderscheppen de papieren of elektronische factuur en wijzigen het rekeningnummer. Als de ontvanger deze vervalste factuur betaalt, betaalt hij dus de oplichters. Factuurfraude komt in alle sectoren voor maar uit onze gegevens blijkt dat vooral de bouwsector geviseerd wordt (ongeveer 4 op de 5 slachtoffers zijn bedrijven).

In 2018 konden we spreken van een belangrijke daling ten opzichte van 2017 (van 200 naar 71 meldingen bij de FOD Economie) maar dit jaar kregen we op een half jaar tijd evenveel meldingen dan in heel 2018. Een slachtoffer is nu gemiddeld meer dan 20.000 euro kwijt ten opzichte van 7.100 euro in 2018. 

Hoe gaan oplichters te werk?

De facturen worden op verschillende manieren onderschept. Zo kunnen ze uit uw persoonlijke brievenbus of postkamer worden gestolen.

De originele factuur wordt ingescand en de gegevens van de leverancier worden met speciale software aangepast. In andere gevallen voegen oplichters een brief bij die vermeldt dat het rekeningnummer is gewijzigd of kleven ze een sticker op de enveloppe of op de factuur “Opgelet, gewijzigd rekeningnummer”. Daarna versturen ze de aangepaste factuur naar het slachtoffer.

Er is ook meer en meer sprake van digitale factuurfraude waarbij elektronische facturen vervalst worden (dit jaar alleen al zijn er al 35 meldingen). Een hacker dringt bijvoorbeeld binnen in het informaticasysteem van een leverancier en wijzigt het rekeningnummer op de facturatiemails. Of hij besmet het informaticasysteem met een virus, waardoor hij vanop afstand in het systeem of in e-mails een rekeningnummer kan aanpassen.

3 vuistregels om niet in de val te lopen

Betaalde u toch een vervalste factuur?

• Neem eerst eens contact op met de leverancier. Misschien is er gewoon een vergissing in het spel en heeft hij onterecht een aanmaning of betalingsherinnering gestuurd.
• Is dat niet het geval, contacteer dan zo snel mogelijk de betrokken banken (uw bank en de bank van het rekeningnummer naar waar u hebt overgeschreven) om de fraude te melden. Uw bank vraagt aan de bank van het rekeningnummer van de oplichters om het geld terug te storten. Deze bank tracht ook de overschrijving te blokkeren of blokkeert de rekening zodat geldafhalingen door de oplichters niet meer mogelijk is.
• Meld het via ConsumerConnect. De Economische Inspectie van de FOD Economie bekijkt je melding en kan beslissen een onderzoek in te stellen om een einde te maken aan de frauduleuze praktijken.

• Bent u slachtoffer van hacking? Doe dan ook aangifte bij de Lokale Politie in uw buurt.