Nog steeds onveilig vuurwerk op de markt
30 % van het gecontroleerde vuurwerk op de Belgische markt voldoet niet aan de technische veiligheidsnormen. Dat blijkt uit een gericht onderzoek (bij producten waarbij er een vermoeden van non-conformiteit was) door de FOD Economie. Bij 1 op 4 werd er een belangrijke of kritische tekortkoming vastgesteld. Een tweede controlecampagne stelt vast dat 14 % van de winkels die vuurwerk verkopen niet in orde zijn.
De FOD Economie wil de veiligheid van consumenten verzekeren. Daarom controleerde de FOD Economie de veilige werking en de administratieve vereisten van verschillende vuurwerkartikelen die op de Belgische markt werden aangeboden.
Er werd specifiek gekeken naar vuurwerk van categorie F2. Dat is vuurwerk dat weinig gevaar inhoudt en een laag geluidsniveau. Het is bestemd om buiten te gebruiken in een afgebakende plaats en mag verkocht worden aan personen ouder dan zestien jaar.
Er werden 20 vuurwerkartikelen gecontroleerd (telkens meerdere stuks per artikel). 6 onder hen (30 %) vertoonde één of meerdere tekortkomingen met een ernstig risico. Bij 25 % waren die tekortkomingen zelfs belangrijk of kritisch. Ze kunnen leiden tot gevaarlijke en/of onveilige situaties of geven een mislukte of verminderde werking.
Een overzicht van de meest voorkomende problemen:
- 20 % produceerde een te hoog geluidsniveau dat leidt tot een risico op gehoorschade
- 15 % ontplofte te laag bij de grond
- 15 % functioneerde niet naar behoren (viel om of functioneerde slechts gedeeltelijk). Daardoor bestaat het risico dat de gebruiker zijn veilige positie verlaat om een kijkje te nemen. Als het vuurwerk alsnog onverwachts afgaat terwijl de gebruiker vlakbij is, zijn de gevolgen vaak catastrofaal.
Daarnaast vertoonden 16 van de 20 artikelen (80 %) administratieve tekortkomingen. Dat zijn vooral problemen bij de EU-conformiteitsverklaring (60 %) en de informatie op de etiketten (30 %) of het ontbreken van een certificaat dat aantoont dat het artikel conform is met het type vuurwerk dat verkocht wordt (25 %).
Voor een aantal vuurwerkartikelen werden de nodige corrigerende maatregelen genomen door de verkopers. Daarnaast werden er terugroepacties opgezet, werd de verkoop van enkele artikelen gestopt en werden zij uit de handel genomen.
Ook de verkopers werden gecontroleerd
Naast een controle van de vuurwerkartikelen zelf, werd in december 2021 ook een grondige controle uitgevoerd bij de verkopers van vuurwerk.
Bij 14 % (21 van de 146 winkels) werden er tekortkomingen vastgesteld. Het gaat daarbij vooral over het bezitten en verkopen van vuurwerk zonder federale vergunning (10 winkels), het verkopen van producten zonder conforme markering (6 winkels) en het overschrijden van de toegelaten hoeveelheid die je mag verkopen (5 winkels).
Er werden 9 gerechtelijke inbeslagnames uitgevoerd voor een totaal van 303 kg NEQ. Daarnaast moesten 5 winkels de verkoop van bepaald vuurwerk stopzetten, de producten uit hun rekken halen en zich in orde stellen. Tenslotte werden er 3 waarschuwingen gegeven en kregen de winkeliers een opfrissing over de reglementering.
De resultaten tonen aan dat de sector vandaag over het algemeen de regels naleeft maar ook dat de illegale verkoop een groeiend probleem blijft. Het gaat dan vooral over particulieren die zonder vergunning vuurwerk online verkopen via verkoopsites of sociale netwerken. Naast het feit dat dat verboden is, zijn de opslagomstandigheden vaak precair, waardoor de openbare veiligheid ernstig in gevaar komt (bijvoorbeeld: gehuurde garages, huurboxen …). Bovendien gaat het bij een deel van de producten die via die kanalen wordt verkocht, om gevaarlijke producten – verboden voor verkoop aan consumenten – of producten van twijfelachtige oorsprong, die daarom als onveilig worden beschouwd.
Het is onaanvaardbaar dat producten voor recreatief gebruik bij gebruik veranderen in gevaarlijke producten. De veiligheid en gezondheid van de consument staan op het spel. Deze controles moeten de vuurwerkhandel wakker schudden. De illegale verkoop van deze producten blijft een groot probleem en zal de bijzondere aandacht krijgen van de FOD Economie. De zomer is een tijd van feestelijke evenementen. Laten we dat zo houden en voorzichtig zijn!
7 tips voor een veilig gebruik van vuurwerk
Ben je van plan om vuurwerk aan te kopen en zelf af te steken? Voor een veilig gebruik van vuurwerk neem je best je voorzorgen. Met deze 7 do’s en dont’s zorg je er voor dat je het feestje niet verknalt.
- Ga eerst na of het afsteken van vuurwerk toegelaten is in jouw gemeente.
- Koop enkel vuurwerk met CE-markering en doe dat liefst in een fysieke winkel zodat je de uitleg van de verkoper krijgt. Respecteer de leeftijdsgrens en lees de gebruiksaanwijzing.
- Kies een geschikte afsteekplaats (een open en droge plek zonder wind), hou toeschouwers op afstand, breng dieren vooraf naar een veilige plaats en voorzie water en een brandblusapparaat binnen handbereik.
- Let op met ontvlambare kledij en draag een veiligheidsbril.
- Gebruik een ontstekingslont (geen lucifers of aanstekers), hang niet met je lichaam boven de lanceerbuit en richt nooit een aangestoken vuurwerkartikel naar een persoon of dier.
- Verlaat na het ontsteken zo snel mogelijk de plaats van afschieten en wacht minstens een half uur voordat u terugkeert, ook al is het vuurwerk niet afgegaan. Steek ook nooit opnieuw de lont aan van vuurwerk dat niet is afgegaan.
- Doof gloeiende restjes op de grond op het einde van het schietwerk en ruim de afsteekplaats op.