Bijna 48.000 meldingen over misleiding en oplichting in 2021

ConsumerConnect is een onlineplatform waarop consumenten en bedrijven misleiding, bedrog, fraude of oplichting kunnen melden. Het wordt beheerd door de Economische Inspectie. Op basis van concrete vragen krijgen melders een onmiddellijk antwoord op hun probleem, met een advies of verwijzing naar de bevoegde instantie die hen kan ondersteunen.

In 2021 werden 47.917 meldingen van ConsumerConnect behandeld door de Economische Inspectie. Dat is een daling van 14 % ten opzichte van het uitzonderlijke jaar 2020, maar een stijging van 12 % ten opzichte van 2019.

De coronacrisis had een zeer grote impact op het aantal meldingen voor de Economische Inspectie in 2020 (55.755). Tijdens de lockdown steeg het aantal online aankopen aanzienlijk, wat dan weer leidde tot een significante stijging van het aantal meldingen van fraude bij e-commerce of online oplichting. Ook de lockdownmaatregelen resulteerden in een enorme toename van het aantal meldingen.

Ook in 2021 was online oplichting (zoals phishing of valse websites van e-commerce) het grootste probleem, goed voor meer dan de helft van alle meldingen (28.032). Daarnaast meldden 11.583 burgers problemen met bedrijven die klanten proberen binnen te halen. 9.693 meldingen daarvan gingen over het niet naleven van de Bel-me-niet-meer-lijst. De top 3 wordt vervolledigd door meldingen van problemen met het uitvoeren van contracten (6.170) zoals moeilijkheden bij het leveren van bestelde goederen of het niet toekennen van een garantie.

Benieuwd naar meer cijfers? Die kan je vinden in het activiteitenverslag 2021 van de Economische Inspectie.

In 2021 startte de Economische Inspectie 26.180 dossiers op tegen 601 personen, 20.071 geregistreerde bedrijfsvestigingen en 318 andere organisaties. Daarbij werden er vaak verschillende overtredingen vastgesteld.  Er werd vooral gecontroleerd of de coronamaatregelen werden nageleefd (12.418).

Daarnaast werd er ingezet op het controleren of een onderneming de verplichtingen nakomt die het heeft om een onderneming te mogen zijn (9.288). Het gaat daarbij bijvoorbeeld over het ingeschreven staan bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen,  het vermelden van zijn gegevens op de website of het registreren van vrije beroepen. De top 3 wordt afgerond door controles rond consumentenbescherming (8.581). De aanduiding van de prijs, eerlijke promoties en kortingen zijn daar enkele voorbeelden van.

In 36 % van de controles gevallen werd een inbreuk vastgesteld. Vanzelfsprekend werden de meeste overtredingen vastgesteld in dezelfde categorieën als diegenen die het meest gecontroleerd werden (3.574 voor consumentenbescherming, 1.766 voor de crisismaatregelen en 1.663 bij de regulering van de bedrijfsvoering.

Naar aanleiding van de vastgestelde overtredingen stelde de Economische Inspectie 7.017 waarschuwingen en 1.781 processen-verbaal op.

Elke melding die via ConsumerConnect binnenkomt, wordt geanalyseerd. Dat gebeurt door de Economische Inspectie van de FOD Economie of één van haar federale partners zoals de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) of het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT). De Economische Inspectie kan dan beslissen om een onderzoek te openen. Daarin worden overtreders opgespoord en kunnen al een aantal stappen worden ondernomen zoals bijvoorbeeld het afsluiten van een frauduleuze website of bankrekening, het geven van een waarschuwing of een boete. Na het afronden van het onderzoek kan er beslist worden om een proces-verbaal op te maken en het dossier over te maken aan het parket. Dat beslist dan of de overtreder gerechtelijk vervolgd wordt

Een melding lost de persoonlijke situatie van de melder dus niet op. Wel krijgt hij/zij op basis van concrete vragen een onmiddellijk antwoord op het probleem, met een advies of een verwijzing naar de bevoegde instantie die kan ondersteunen.

De FOD Economie gebruikt die meldingen om de kern van het bedrog aan te pakken, de overtreder te sanctioneren en nieuwe slachtoffers te voorkomen. Daarnaast bieden de meldingen de nodige informatie om andere consumenten te waarschuwen zodat ze niet in de val trappen.