Bijna 48.000 meldingen over misleiding en oplichting in 2021
26.180 controles leiden tot 7.017 waarschuwingen en 1.781 processen-verbaal
Op het meldpunt van de FOD Economie kan je misleiding, bedrog, fraude of oplichting melden. De Economische Inspectie behandelde in 2021 maar liefst 47.917 meldingen. Een daling (-14 %) ten opzichte van het uitzonderlijke coronajaar 2020 maar een stijging (+12 %) ten opzichte van het jaar 2019.
Het Meldpunt van de FOD Economie is een onlineplatform waarop consumenten en bedrijven misleiding, bedrog, fraude of oplichting kunnen melden. Het wordt beheerd door de Economische Inspectie. Op basis van concrete vragen krijgen melders een onmiddellijk antwoord op hun probleem, met een advies of verwijzing naar de bevoegde instantie die hen kan ondersteunen. Het Meldpunt werd in 2016 gelanceerd en sindsdien gaat het aantal meldingen in stijgende lijn.
In 2021 werden 47.917 meldingen van het Meldpunt behandeld door de Economische Inspectie. Dat is een daling van 14 % ten opzichte van het uitzonderlijke jaar 2020, maar een stijging van 12 % ten opzichte van 2019.
De coronacrisis had een zeer grote impact op het aantal meldingen voor de Economische Inspectie in 2020 (55.755). Tijdens de lockdown steeg het aantal online aankopen aanzienlijk, wat dan weer leidde tot een significante stijging van het aantal meldingen van fraude bij e-commerce of online oplichting. Ook de lockdownmaatregelen resulteerden in een enorme toename van het aantal meldingen.
Online oplichting nog steeds het grootste probleem
Ook in 2021 was online oplichting (zoals phishing of valse websites van e-commerce) het grootste probleem, goed voor meer dan de helft van alle meldingen (28.032). Daarnaast meldden 11.583 burgers problemen met bedrijven die klanten proberen binnen te halen. 9.693 meldingen daarvan gingen over het niet naleven van de Bel-me-niet-meer-lijst. De top 3 wordt vervolledigd door meldingen van problemen met het uitvoeren van contracten (6.170) zoals moeilijkheden bij het leveren van bestelde goederen of het niet toekennen van een garantie.
Benieuwd naar meer cijfers? Die kan je vinden in het activiteitenverslag 2021 van de Economische Inspectie.
Meer dan 25.000 controles
In 2021 startte de Economische Inspectie 26.180 dossiers op tegen 601 personen, 20.071 geregistreerde bedrijfsvestigingen en 318 andere organisaties. Daarbij werden er vaak verschillende overtredingen vastgesteld. Er werd vooral gecontroleerd of de coronamaatregelen werden nageleefd (12.418).
Daarnaast werd er ingezet op het controleren of een onderneming de verplichtingen nakomt die het heeft om een onderneming te mogen zijn (9.288). Het gaat daarbij bijvoorbeeld over het ingeschreven staan bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen, het vermelden van zijn gegevens op de website of het registreren van vrije beroepen. De top 3 wordt afgerond door controles rond consumentenbescherming (8.581). De aanduiding van de prijs, eerlijke promoties en kortingen zijn daar enkele voorbeelden van.
In 36 % van de controles gevallen werd een inbreuk vastgesteld. Vanzelfsprekend werden de meeste overtredingen vastgesteld in dezelfde categorieën als diegenen die het meest gecontroleerd werden (3.574 voor consumentenbescherming, 1.766 voor de crisismaatregelen en 1.663 bij de regulering van de bedrijfsvoering.
Naar aanleiding van de vastgestelde overtredingen stelde de Economische Inspectie 7.017 waarschuwingen en 1.781 processen-verbaal op.
De Economische Inspectie heeft in 2021 weer alles op alles gezet om alle klachten te onderzoeken en er het nodige gevolg aan te geven. We gaan zonder medelijden achter alle soorten van bedrog aan: van de klassieke vormen van misleiding over online fraude tot nieuwe prioritaire domeinen zoals greenwashing. De consument moet met een gerust hart kunnen winkelen of contracten kunnen afsluiten. Wie de rechten van de consument daarin niet respecteert, zal daarvoor gestraft worden.
Wat doet de FOD Economie met meldingen op het meldpunt?
Elke melding die via het Meldpunt binnenkomt, wordt geanalyseerd. Dat gebeurt door de Economische Inspectie van de FOD Economie of één van haar federale partners zoals de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) of het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT). De Economische Inspectie kan dan beslissen om een onderzoek te openen. Daarin worden overtreders opgespoord en kunnen al een aantal stappen worden ondernomen zoals bijvoorbeeld het afsluiten van een frauduleuze website of bankrekening, het geven van een waarschuwing of een boete. Na het afronden van het onderzoek kan er beslist worden om een proces-verbaal op te maken en het dossier over te maken aan het parket. Dat beslist dan of de overtreder gerechtelijk vervolgd wordt
Een melding lost de persoonlijke situatie van de melder dus niet op. Wel krijgt hij/zij op basis van concrete vragen een onmiddellijk antwoord op het probleem, met een advies of een verwijzing naar de bevoegde instantie die kan ondersteunen.
De FOD Economie gebruikt die meldingen om de kern van het bedrog aan te pakken, de overtreder te sanctioneren en nieuwe slachtoffers te voorkomen. Daarnaast bieden de meldingen de nodige informatie om andere consumenten te waarschuwen zodat ze niet in de val trappen.
