Bijna 10 % meer meldingen over misleiding en oplichting in 2022
23 % van de meldingen gaan over phishing
In 2022 ontving de Economische Inspectie van de FOD Economie bijna 52.000 meldingen over misleidende handelspraktijken en oplichting. Dat is een stijging van 8,25 % ten opzichte van 2021. 23 % daarvan gaat over phishing (11.923 meldingen). De top 3 wordt vervolledigd door meldingen over ongewenste telefoontjes en verkoopfraude.
Het Meldpunt van de FOD Economie is een onlineplatform waarop consumenten en bedrijven misleiding, bedrog, fraude of oplichting kunnen melden. Op basis van concrete vragen krijgen melders een onmiddellijk antwoord op hun probleem, met een advies of verwijzing naar de bevoegde instantie die hen kan ondersteunen. Het Meldpunt werd in 2016 gelanceerd en sindsdien gaat het aantal meldingen in stijgende lijn.
In 2022 ontving de Economische Inspectie van de FOD Economie 51.874 meldingen via het Meldpunt. Dat is een aanzienlijke stijging van 8,25 %.
Phishing werd het meest gemeld
De meldingen over phishing stegen met 7 % tot 11.923 meldingen (23 % van de ontvangen meldingen). Daarnaast waren er 10.231 meldingen (20 %) over ongewenste telefoontjes, waarbij bijvoorbeeld de Bel-me-niet-meer-lijst niet werd nageleefd. Verkoopfraude (zoals valse webshops en verkoop via zoekertjeswebsites), waarbij oplichters een betaling krijgen voor een product zonder het product te leveren, sloot de top 3 af met 7.886 meldingen of 15 % van het aantal meldingen in 2022.
Fraudeurs houden duidelijk rekening met de actualiteit, zo waren er in 2022 veel meldingen over valse webshops die brandhout en pellets verkochten. Ze speelden daarmee in op de sterk stijgende energieprijzen waardoor consumenten op zoek gingen naar andere verwarmingsbronnen. Daarnaast merkten we ook een groot aantal valse webshops op die speelgoed verkochten. Bovendien ontvingen we behoorlijk wat meldingen rond de niet-levering van tickets (culturele of concerttickets) via sociale media en verkoopplatforms. Daarom start de FOD Economie komende zomer een sensibiliseringscampagne om consumenten te helpen valse webshops te herkennen. De tips zijn nu al te vinden op www.veiligewebshops.be.
Energiecrisis en elektronische betaalmiddelen leiden tot meer meldingen
De wetswijziging van 1 juli 2022, waardoor ondernemers verplicht zijn om een elektronisch betaalmiddel aan te bieden, gaf aanleiding tot heel wat meldingen. De FOD Economie ontving in 2022 1.547 meldingen over ondernemers die niet de mogelijkheid aanboden om elektronisch te betalen of net cashgeld weigerden. Bovendien zorgde ook de energiecrisis voor veel meldingen over leveranciers.
Wat doet de FOD Economie met meldingen op het Meldpunt?
Elke melding die via het Meldpunt binnenkomt, wordt geanalyseerd. Dat gebeurt door de Economische Inspectie van de FOD Economie of één van haar federale partners zoals de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) of het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT).
Voor de meldingen die onder haar bevoegdheid vallen, kan de Economische Inspectie beslissen om een onderzoek te openen. Daarbij worden overtreders opgespoord en worden een aantal acties ondernomen zoals het afsluiten van een frauduleuze website. Na het afronden van het onderzoek kan er beslist worden om een waarschuwing te geven, een proces-verbaal op te maken, een transactie voor te stellen, een boete te geven of het dossier over te maken aan het parket. Dat beslist dan of de overtreder gerechtelijk vervolgd wordt.
Een melding lost de persoonlijke situatie van de melder dus niet op. Wel krijgt die op basis van concrete vragen een onmiddellijk antwoord op het probleem, met een advies of een verwijzing naar de bevoegde instantie die kan ondersteunen.
De FOD Economie op zijn beurt gebruikt die meldingen om de kern van de problematiek aan te pakken, de overtreder te sanctioneren en nieuwe slachtoffers te voorkomen. Daarnaast bieden de meldingen de nodige informatie om andere consumenten te waarschuwen zodat ze niet in de val trappen.
