Handelaars worstelen met nieuwe energielabels

De Economische Inspectie van de FOD Economie heeft tussen maart en december 2023 229 controles uitgevoerd bij handelaars die huishoudelijke elektronicatoestellen verkopen aan consumenten. Die controles gingen vooral over het correct weergeven van de nieuwe energielabels. Die bleek in 63,8 % van de gevallen niet volledig in orde.

In 2021 werd de vorm en de inhoud van de energielabels van koelapparaten, vaatwassers, wasmachines/wasdroogcombinaties en elektronische schermen aangepast. De schaal van de energieklasse van het toestel kreeg een update (van A+++ tot G naar A tot G) en een QR-code werd toegevoegd.

Sindsdien zijn verkopers ook verplicht om bij een online verkoop niet enkel het energielabel mee te geven maar ook het productinformatieblad. Dat bevat dezelfde informatie als diegene die je via de QR-code kan terugvinden. Met dit energielabel kan de consument eenvoudig de apparaten van een bepaalde categorie vergelijken.

Consumenten worden er zo toe aangezet om toestellen te kopen die betere prestaties leveren en krijgen een hogere bewustwording over de duurzaamheid en het energieverbruik van die toestellen. Producenten van hun kant worden er dan weer toe aangezet om in te zetten op de productie van efficiëntere en spaarzamere toestellen.

Meer dan 6 op 10 in overtreding

De Economische Inspectie van de FOD Economie controleerde vooral de aanwezigheid, de formele conformiteit en het correct weergeven van het nieuwe energielabel van koelapparaten, vaatwassers, wasmachines/wasdroogcombinaties en elektronische schermen. Van de 229 controles vonden er 198 plaats bij fysieke winkels en 31 bij webshops.

Naast de correcte weergave van energielabels controleerde de Economische Inspectie van de FOD Economie ook :

• de verplichte inschrijving van de onderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen;
• de algemene identificatieverplichting voor websites en sociale mediapagina’s;
• de prijsaanduiding van producten die te koop worden aangeboden in fysieke winkels.

In 155 gevallen (67,7 %) werd(en) een of meerdere inbreuk(en) vastgesteld. Die leidden tot 170 waarschuwingen en 24 processen-verbaal.

Als we kijken naar het correct weergeven van het nieuwe energielabel dan zien we een overtredingsgraad van 63,8 % (146 ondernemingen). De meest vastgestelde overtredingen waren:

• de afwezigheid van energielabels;
• het tonen van niet-conforme kopieën;
• QR-codes die niet gescand kunnen worden bij fysieke winkels;
• het niet tonen van het productinformatieblad bij webshops.

Bij 31 controles werd zelfs nog een oud energielabel aangetroffen.

Webshops nog niet helemaal mee

Verhoudingsgewijs werden veel meer inbreuken vastgesteld bij webshops (zelfs 100 % in inbreuk) dan bij fysieke winkels (58,1 % in inbreuk). Dit kan verklaard worden door het feit dat er online met meer aspecten rekening moet worden gehouden dan in fysieke winkels, zoals het correct afficheren van de energie-efficiëntieklasse pijl en het productinformatieblad. Slechts een van de 31 gecontroleerde webshopuitbaters bleek op de hoogte te zijn van de nieuwe verplichting om dit productinformatieblad te tonen.

De FOD Economie blijft die situatie dan ook opvolgen. De correcte etikettering van het energielabel en productinformatieblad is van belang voor de transparantie van de markt, de bescherming van de consument en de eerlijke concurrentie.