Een kater voor de Belgische wijnbouw 2024

Een op de 5 Belgische wijnboeren verloor (bijna) volledige oogst

De Belgische wijnproductie daalde in 2024 met 64 %, met de grootste klappen voor rode wijn (-76 %) en rosé mousserende wijn (-78 %). Zo’n 20 % van de wijnboeren verloor zelfs praktisch hun volledige oogst door de slechte weersomstandigheden. Toch zet de groei van de sector door: zowel het aantal wijnboeren als het beplante areaal steeg opnieuw met 11 %.

Na de recordproductie in 2023, moesten de Belgische wijnboeren zich afgelopen jaar tevreden stellen met een derde van de opbrengst. De productie zakte naar 1.225.747 liter wijn, een stevige daling van 64 %. Daarmee kent België de laagste wijnproductie sinds 2017, toen de teller nog net onder het miljoen bleef.  

De stevige daling is het gevolg van de extreem slechte weersomstandigheden in 2024. Eind april sloeg nachtvorst toe, waardoor de planten die al in bot stonden verloren gingen. Ook het uitzonderlijke natte voorjaar tot eind juni veroorzaakte veel misbloei en een hoge schimmeldruk. 20 % van de wijnbouwers gaf zelfs aan helemaal geen of bijna geen oogst te hebben gehad, met iets slechtere cijfers in Wallonië dan in Vlaanderen (21 % tegenover 18 %).

Toch is de daling relatief. We werden verwend met uitzonderlijke opbrengsten in 2023 en 2022. Vergelijken we met eerdere jaren, dan blijft de opbrengst in 2024 laag, maar oogt de daling minder scherp. Belangrijk om te benadrukken: de druiven waren van uitstekende kwaliteit. Ondanks de beperkte opbrengst, wisten de wijnboeren dankzij hun vakmanschap toch opnieuw sterke wijnen te produceren. 

Productie daalde zowel in Vlaanderen als in Wallonië

De daling trof alle wijnsoorten maar rosé mousserende wijn kreeg de grootste klap met een daling van 78 %. Een mogelijke verklaring is dat wijnbouwers, door de lage opbrengst, vooral inzetten op hun kernproducten – en in België is dat nog steeds witte (mousserende) wijn. Rode wijn volgde met een daling van 76 %. Maar ook witte mousserende wijn (-62 %), witte wijn (-64 %) en rosé (-54 %) kenden stevige verliezen.

In 2023 lag de Waalse wijnproductie net iets hoger dan de Vlaamse (53,5 % tegenover 46,5 %). In 2024 keerde die verhouding volledig om. Vlaamse wijnboeren produceerden 672.171 liter, 21 % meer dan hun Waalse collega’s, die op 553.576 liter bleven steken.

De sterkste terugval werd genoteerd in Luxemburg (-90 %) en Antwerpen (-83 %). Opvallend genoeg bleef de daling in West-Vlaanderen beperkt tot 26 %. In de overige provincies schommelde de productiedaling tussen 68 % en 76 %.

Aantal wijnboeren en hectaren blijft stijgen

Toch groeit het aantal Belgische wijnbouwers jaar na jaar. In 2024 werden 321 wijnbouwers geregistreerd, een stijging ten opzichte van 290 in 2023 en 259 in 2022. Dat gaat zowel om professionele wijnboeren als hobbyisten.

De sterkste groei vond plaats in Vlaanderen, waar 19 nieuwe wijnboeren startten, tegenover 12 in Wallonië. Koploper is opnieuw de provincie West-Vlaanderen met zeven nieuwe wijnboeren. De verhouding tussen Wallonië (38 %) en Vlaanderen (62 %) bleef dezelfde.

Dezelfde trend zien we bij het aantal bebouwde hectaren. In 2024 werden 958 hectaren bebouwd met wijnstokken ten opzichte van 891 hectaren in 2023 en 801 hectaren in 2022.