Later betalen? Pas op voor de payback!

Eén op vier jongeren onder 24 jaar gebruikte al minstens 1 keer een “buy now, pay later”- betaalmethode. Jongeren verkiezen die betaalmethode vooral omdat het gemakkelijk is. Dat kan handig zijn, maar ook gevaarlijk. Want wie niet op tijd terugbetaalt, krijgt al snel te maken met hoge kosten en groeiende schulden. Bijna één op drie daarvan kwam hierdoor al in contact met incassobureaus door achterstallige betalingen. Daarom lanceert de FOD Economie een sensibiliseringscampagne om jongeren te waarschuwen voor de risico’s.

“Buy now, pay later”- (BNPL)-apps laten je toe om goederen meteen te kopen en pas later te betalen en dat zonder extra kosten. De bekendste spelers zijn tussenplatformen zoals Afterpay/Riverty, Klarna, Alma, Scalapay en Paypal Pay Later, maar ook sommige winkels bieden het rechtstreeks aan. Je vindt het vooral op e-commercewebsites, maar ook in fysieke winkels duikt het steeds meer op.

Vooral jongeren maken er gretig gebruik van. Niet gek, want het maakt grote aankopen plots toegankelijker. Je kan je betaling spreiden, zonder meteen je rekening te plunderen. Maar daar zit ook net het gevaar. Die diensten verleiden tot impulsaankopen en geven je het gevoel dat je je budget onder controle hebt – terwijl je intussen geld uitgeeft dat je misschien niet hebt, of nooit had voorzien.

Daarom start de FOD Economie een campagne om jongeren tussen 18 en 25 jaar te sensibiliseren voor "buy now, pay later"-formules. Via dit soort formules kun je producten kopen en ze pas na ontvangst betalen. Jongeren worden gemakkelijk verleid door deze aankoopmethode, maar riskeren zich snel in schulden te werken als ze niet op tijd terugbetalen. De campagne verloopt voornamelijk op sociale media.

Een handig systeem, maar wat als de afbetaalplannen zich opstapelen? Dan wordt het plots moeilijk om het overzicht te bewaren. Wie dan niet op tijd terugbetaalt, krijgt te maken met extra kosten en mogelijke incassomaatregelen. Zo glijd je sneller dan je denkt in een schuldenspiraal.

Onderzoek van de Belgische Vereniging voor Onderzoek en Expertise voor Consumentenorganisaties (BV OECO) toont aan dat 37 % van de Belgen die methode kent. 18 % gebruikt deze betaalmethode al actief en 15 % wil dat in de nabije toekomst ook doen. Een groot deel daarvan zijn jongeren onder 24 jaar (28,5 %) en mensen die compulsief aankoopgedrag vertonen. Bijna 2 personen op de 10 (17 %) kwam door deze afbetalingsmethode al eens in aanraking met een incassobureau omdat ze de afbetalingen niet konden volgen. Een groot deel daarvan zijn jongeren en compulsieve kopers.

1. Vergeet niet dat “buy now, pay later” een vorm van betalingsuitstel is. Ook al staat de term “rente” niet met grote letters vermeld, de consument verbindt zich ertoe een bedrag binnen een bepaalde termijn terug te betalen.
2. BNPL is geen oplossing voor impulsieve aankopen maar een valse comfortzone. Gebruik die optie voor noodzakelijke, geplande aankopen.
3. Ken je echte terugbetalingscapaciteit. Het is niet omdat je 25 euro/maand betaalt in plaats van 100 euro ineens, dat het een goed idee is. Maak de berekening van alle betalingen die je doet (abonnementen, huur, uitgaven, andere BNPL-aankopen…) en vraag je af of je echt alles kunt betalen aan het einde van de maand.
4. Lees (ten minste één keer) de algemene voorwaarden. Het is niet leuk, dat weten we. Maar sommige BNPL-diensten rekenen hoge kosten aan bij te late betalingen, en dat kan snel pijn doen. Let vooral op boetes bij laattijdige betalingen, de duur van de afbetaling en eventuele verborgen kosten.
5. Deactiveer de “betaaloptie in termijnen”. Veel websites activeren automatisch de BNPL-optie, zonder dat je het doorhebt. Ga naar je klantvoorkeuren en deactiveer deze optie op je favoriete sites. Zo betaal je in één keer.

1. Neem contact op met de BNPL-dienst (Klarna, Alma, Scalapay, …). Die bedrijven willen liever dat je hen informeert in plaats van te wachten op herinneringen. Vraag om een betalingsuitstel, een herverdeling of een langere termijn. Je zult verbaasd zijn: vaak accepteren ze het.
2. Laat het niet liggen. Elke dag van vertraging kan leiden tot boetes die zich opstapelen. Hoe langer je wacht, hoe moeilijker het is om ze af te betalen.
3. Blokkeer de toegang tot de dienst. Verwijder of deactiveer tijdelijk je BNPL-account. Het is een drastische maatregel, maar dit voorkomt dat je opnieuw in de verleiding komt.
4. Zoek gratis en oordeelvrije ondersteuning. Ga naar het OCMW van je gemeente of naar een schuldhulpcentrum. Ze zijn vertrouwelijk, gratis en ze zijn er om je te helpen.

Toch in het rood gegaan? Er bestaan oplossingen voor elke stap. Lees meer over de betaalmethode BNPL op onze website en geraak van je overmatige schulden af.