Voorverpakt fruit, groenten en vlees: al te vaak zonder vermelding van de oorsprong

In 2024 controleerde de FOD Economie 469 bedrijven op de naleving van de verplichte vermelding van het land van oorsprong van voorverpakt fruit, verse groenten en vlees. Daaruit bleek dat de helft van hen de regels overtrad.

Het onderzoek, dat door de Economische Inspectie van de FOD Economie tussen maart en december 2024 in Belgische supermarkten werd uitgevoerd, kadert in de uitvoering van het actieplan van de Taskforce Agrovoeding.

Dit nationale onderzoek was specifiek gericht op fruit en groenten die in bulk of voorverpakt worden verkocht en op vers, gekoeld of diepgevroren vlees van varkens, schapen, geiten, runderen en pluimvee.

Van de 469 gecontroleerde bedrijven overtraden er 235, oftewel 50,1%, de regelgeving. Dat toont aan dat er voor de consument nog onvoldoende transparantie is over de oorsprong van producten.

In totaal werden 596 overtredingen vastgesteld, goed voor een gemiddelde van 2,5 overtredingen per bedrijf. De FOD Economie gaf 111 waarschuwingen en stelde 150 processen-verbaal op met een voorstel voor een administratieve schikking of een administratieve sanctie. Sommige bedrijven kregen meerdere waarschuwingen, omdat ze verschillende wetten overtraden.

De meeste overtredingen hadden te maken met de aanduiding van de oorsprong van groenten en fruit (42,45 % oftewel 253 overtredingen). In 158 gevallen, goed voor een derde van de overtredingen, werd de oorsprong helemaal niet vermeld. Was die wel aanwezig, dan was ze vaak onleesbaar, dubbelzinnig of slecht geplaatst, vooral bij producten die in bulk werden verkocht. Volgende vaststellingen werden gedaan:

• Groenten en fruit werden gepresenteerd in algemene kisten zonder oorsprong of de handelaar hergebruikte oude kisten waar nog etiketten op hangen van vorige producten.

• De informatie over de oorsprong werd verborgen door de manier waarop bepaalde kisten werden geschikt.

• Bij het aanvullen van de voorraad gebruikte ze verouderde etiketten. Tijdens het vervoer gingen b2b-etiketten verloren.

• De aanwezigheid van een dubbele oorsprong.

Die dubbele oorsprong kan zelfs gezien worden als een vorm van oneerlijke handelspraktijken. Zo zouden ze de klanten kunnen misleiden door bijvoorbeeld Belgische vlaggen te plaatsen op een schap of in een vitrine waar vooral buitenlandse producten worden verkocht.

Ook de etiketten van voorverpakt vlees voldoen vaak niet aan de Europese wetgeving: bijna een op de vijf gevallen (20,90 %). Bij 98 van de gecontroleerde verpakkingen, dat is 20,9 %, ging het mis. De meest voorkomende fouten:

• Het land waar het dier werd gefokt of geslacht, ontbrak.

• Er werden misleidende vermeldingen gebruikt, zoals Belgische vlaggen op geïmporteerd vlees.

• De etiketten bevatten onbegrijpelijke of dubbelzinnige technische afkortingen.