Black Friday-kortingen? Blijf alert en meld misleiding!

Vrijdag 28 november is het weer Black Friday, de grote jaarlijkse koopjesactie. Maar let op: niet alles wat lijkt op een koopje, is er ook echt een. Sommige aanbiedingen zijn misleidend en zorgen voor onnodige aankopen én frustratie achteraf. De afgelopen jaren ontving de Economische Inspectie van de FOD Economie al bijna 2.700 meldingen over misleidende prijzen. Ze stelden bij meer dan 1.200 ondernemingen overtredingen vast die leidden tot 635 waarschuwingen en 540 processen-verbaal.

Een nieuwe wasmachine, een hoogwaardige tv of sinterklaas- of kerstcadeaus. Elk jaar lokken winkels en webshops ons in november en vooral op Black Friday met indrukwekkende kortingen. Maar veel van die kortingen zijn misleidend en brengen niet alleen consumenten schade toe, maar ook eerlijke handelaars.

Overtreders riskeren een boete van minimum 208 euro tot 200.000 euro.

Alle soorten promoties moeten sowieso duidelijk, eerlijk en niet misleidend zijn. Sinds mei 2022 gelden er strengere regels voor het aankondigen van kortingen. Een korting moet worden berekend op de referentieprijs. Dat is de laagste prijs van de afgelopen 30 dagen en die moet ook duidelijk aangeduid staan.

Opgelet: Gaat het om promoties zoals “1+1 gratis” of aanbiedingen met voorwaarden zoals “2e voor de helft van de prijs” dan geldt de regel van de referentieprijs niet.

Bij prijsvergelijkingen moet duidelijk zijn waarmee vergeleken wordt. Vergelijkt een winkel met een adviesprijs? Dan moet die realistisch zijn en moet het duidelijk zijn dat dit een adviesprijs is en geen korting.  Het doorstrepen van adviesprijzen is bovendien niet toegestaan. Enkel de referentieprijs mag doorstreept worden.

Let vooral op deze trucs:

• Valse kortingen: de “oude” prijs wordt kunstmatig verhoogd, zodat de korting indrukwekkender lijkt.

• Onechte vergelijkingen: de prijs wordt vergeleken met een catalogus- of adviesprijs die onrealistisch is. De prijs lijkt daardoor voordeliger dan ze is.

• Vage of onjuiste voorwaarden: een boodschap als “tot 50 % korting”, terwijl dat slechts op enkele producten geldt of het gebruik van verwarrende termen zoals “flash sale” zonder een duidelijke timing.

• Producten die “altijd” korting hebben: promoties volgen elkaar zo snel op (herfstaanbiedingen, Black Friday-sales, sinterklaaskortingen, winterpromoties), dat er geen echte korting meer overblijft.

• Druk om snel te beslissen: aftelklokken of zinnen als "op = op", “beperkte voorraad, wees er snel bij”, “laatste kans”, terwijl de voorraad niet echt beperkt is en de promotie gewoon blijft doorlopen.

1. Lijkt de aanbieding te mooi om waar te zijn? Dan is dat ook vaak zo
2. Zoek oude prijzen op: bekijk of de “oude” prijs realistisch is.
3. Vergelijk met andere winkels: is dit echt de beste deal? Wat is de prijs bij de concurrenten?
4. Lees de kleine lettertjes: controleer of er beperkingen of voorwaarden aan de korting verbonden zijn.
5. Volg prijzen vooraf: heb je een product op het oog, houd dan de prijs enkele weken op voorhand al in de gaten.

Nog vragen? Op onze website vind je meer info over je rechten tijdens Black Friday.

Meld die dan meteen via ConsumerConnect. Beschrijf de situatie duidelijk en voeg bewijs toe, zoals screenshots of foto’s van de prijs en kortingsvoorwaarden. Zo krijgt de Economische Inspectie een scherp beeld van de situatie en gaat hun onderzoek sneller vooruit.

Door een melding in te dienen draag je bij aan:

• de bescherming van andere consumenten

• snellere actie: je melding helpt de Economische Inspectie een overzicht te krijgen van de problemen en sneller in te grijpen.

• eerlijke concurrentie: winkels die de regels volgen, krijgen een eerlijke kans.

De Economische Inspectie bekijkt elke melding en start een onderzoek als dat nodig is. Stelt ze een inbreuk vast? Dan kan ze de overtreder aanmanen om de inbreuk te stoppen of de situatie recht te zetten. Dat kan via een waarschuwing of een proces-verbaal, afhankelijk van de ernst. Dat pv kan op zijn beurt aanleiding geven tot sancties zoals een minnelijke schikking, een administratieve boete of zelfs een gerechtelijke vervolging voor de correctionele rechtbank.